رئیسجمهور ایالات متحده که به عربستان سعودی سفر کرده است، با اشاره به سیاستهای منطقهای جمهوری اسلامی گفت: «فاجعهای» در خلیج فارس در حال وقوع است و «آنها میخواستند» آن را «خلیج ایران» بنامند.
دونالد ترامپ روز سهشنبه ۲۳ اردیبهشت در یک سخنرانی در مرکز همایشهای بینالمللی ملک عبدالعزیز در ریاض و در نشست سرمایهگذاری عربستان و آمریکا گفت ایران «مخربترین نیرو در خاورمیانه» است و اقدامات جمهوری اسلامی را با آنچه به گفتهٔ او «تحولات مثبت در شبهجزیره عربستان» است، مقایسه کرد.
او اظهار داشت: «هیچ چیزی نمیتواند تضاد بیشتری با مسیر شما در شبهجزیره عربستان داشته باشد، از فاجعهای که آنسوی خلیج ایران در حال وقوع است. به این فکر کنید؛ آنها میخواستند نام آن را خلیج ایران بگذارند. من گفتم اجازه نمیدهیم چنین کاری کنند».
خلیج فارس نامی با سابقه دیرین است اما استفاده از عبارت «خلیج ایران» مسبوق به سابقه نیست.
تغییر نام خلیج فارس به «خلیج عربی»، تنها در متون نوشتهشده به زبان عربی، اولین بار در زمان جمال عبدالناصر رهبر مصر حدود پنجاه سال پیش انجام شد و سپس از سوی شماری دیگر کشورهای عربی پی گرفته شد.
پس از انقلاب بهمن ۵۷ در ایران، صادق خلخالی قاضی شرع و نماینده منصوب روحالله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی از سوی دولت انقلابی وقت پیشنهاد کرد که نام خلیج فارس به «خلیج اسلامی» تبدیل شود، با این حال مقامهای رسمی ایران هرگز از نام پیشنهادی صادق خلخالی استقبال نکردند.
شبکه خبری سیانان روز سهشنبه نوشت که رئیسجمهور آمریکا پیش از آغاز سفر تازه خود به منطقۀ خاورمیانه برنامه داشت که ایالات متحده از این پس در متون رسمی انگلیسیزبان در آمریکا، این پهنهٔ آبی را «Arabian Gulf» یا «Gulf of Arabia» بنامد.
با این حال، یک «منبع آگاه» به سیانان گفته است که این برنامه در روزهای بعد تغییر کرد، چرا که مقامات ایرانی بهشدت مخالفت خود را با چنین اقدامی اعلام کردند.
ازجمله عباس عراقچی، وزیر امور خارجهٔ ایران، هشدار داده است که تغییر نام رسمی این آبراه از سوی ایالات متحده، «خشم همهٔ ایرانیان از هر قشر و گرایش سیاسی، چه در ایران، چه در آمریکا و چه در سراسر جهان» را برخواهد انگیخت.
رئیسجمهور آمریکا روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت پیش از سفر خود در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران در مورد احتمال تغییر نام خلیج فارس در متون آمریکایی گفته بود: «وقتی برسم، از من دربارهاش خواهند پرسید و من باید تصمیم بگیرم».
او افزوده بود که «نمیخواهم احساسات کسی را جریحهدار کنم. نمیدانم آیا اصلاً کسی ناراحت خواهد شد یا نه».
شاهزاده رضا پهلوی، آخرین ولیعهد ایران، نیز در پیامی تازه نوشته بود که «خلیج فارس فقط یک نام نیست، بلکه یک واقعیت تاریخی است. هزاران سال است که ایرانیان، اعراب و غربیها این پهنهٔ آبی میان ایران و شبهجزیرهٔ عربستان را با نام واقعی و یگانهاش، خلیج فارس، میشناسند. تصمیم گزارششده رئیسجمهور ترامپ برای تحریف تاریخ، در صورتی که درست باشد، توهینی به مردم ایران و تمدن بزرگ ما است.»
درپی سخنان روز سهشنبه دونالد ترامپ در ریاض، علیاکبر صالحی که به سمت رئیس بنیاد ایرانشناسی منصوب شده در پیامی نوشت که : «نام خلیج فارس با اجازه کسی بر آن نهاده نشده و با توهم کسی هم برداشته نخواهد شد. خلیج فارس بوده، هست و خواهد بود.»
کشورهای عربی سالهاست تلاش کردهاند که نام خلیج فارس را بهجز در زبان خود، در زبانهای دیگر دنیا نیز تغییر بدهند، اما سیانان مینویسد که «اظهارات اخیر ترامپ نشان میدهد که او دریافته این اقدام با خشم گستردهٔ ایرانیان روبهرو خواهد شد؛ ایرانیانی که همواره بر حفظ نام تاریخی خلیج فارس پافشاری کردهاند.»