دولت بریتانیا پس از آن‌که یک قاضی دیوان عالی یک حکم تعلیق موقت را لغو کرد، قراردادی را برای واگذاری حاکمیت جزایر چاگوس به موریس امضا کرد.
این قرارداد چند میلیارد دلاری به بریتانیا امکان می‌دهد که در چارچوب قراردادی ۹۹ ساله، کنترل پایگاه هوایی مهم ایالات متحده و بریتانیا در دیه‌گو گارسیا، بزرگترین جزیرهٔ مجمع‌الجزایر چاگوس در اقیانوس هند، را حفظ کند.
امضای این توافق در ساعات اولیه روز پنجشنبه اول خرداد به‌دلیل شکایت یک تبعه بریتانیایی متولد جزایر چاگوس به تعویق افتاده بود، زیرا دیوان عالی حکم به توقف موقت داده بود.
اما بعد قاضی مارتین چمبرلین این حکم را پس از یک جلسهٔ استماع لغو کرد و گفت اگر این حکم ادامه یابد، منافع بریتانیا به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
دولت بریتانیا می‌گوید این توافق برای تضمین آیندهٔ جزیرهٔ دیه‌گوگارسیا ضروری است، حال آن‌که احزاب مخالف معتقدند که این قرارداد بسیار پرهزینه بوده و به نفع چین است.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، در یک کنفرانس خبری گفت: «موقعیت استراتژیک این پایگاه برای بریتانیا بسیار مهم است، از استقرار هواپیماها برای شکست تروریست‌ها در عراق و افغانستان گرفته تا پیش‌بینی تهدیدات در دریای سرخ و اقیانوس هند-آرام».
او افزود: «اکنون با امضای این توافق، طبق شرایط ما، از حفاظت‌های قوی، از جمله در برابر اعمال نفوذ شرورانه، برخوردار خواهیم بود که اجازه می‌دهد این پایگاه تا قرن آینده به خوبی فعالیت کند».
مارکو روبیو، وزیر خارجهٔ ایالات متحده نیز از این توافق استقبال کرد و گفت که قرارداد یاد شده «عملیات طولانی‌مدت، باثبات و موثر تأسیسات نظامی مشترک ایالات متحده و بریتانیا در دیه‌گو گارسیا را تضمین می‌کند».
بیشتر در این باره: درخواست متحدان ترامپ برای لغو قرارداد تحویل چاگوس به دلیل نگرانی از جاسوسی ایرانبر اساس این قرارداد، بریتانیا در ازای اجارهٔ ۹۹ ساله دیه‌گو گارسیا، سه میلیارد پوند به موریس پرداخت خواهد کرد، و از حق تمدید اجاره به مدت ۵۰ سال دیگر برخوردار خواهد بود.
بریتانیا حدود ۶۰ سال پیش جزایر چاگوس را از مستعمرهٔ خود موریس جدا و کل جمعیت آن را کوچ داد تا راه برای ایجاد پایگاهی در دیه‌گو گارسیا باز شود که اکنون به یکی از مهمترین پایگاه‌های نظامی ایالات متحده تبدیل شده است.
بریتانیا در آن زمان سه میلیون پوند به موریس پرداخت کرد که معادل ۵۰ میلیون پوند امروز است.
تصاحب این مجمع‌الجزایر دورافتاده در اقیانوس هند توسط بریتانیا، در سال ۱۹۶۵ مورد مناقشه قرار گرفت و سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که بریتانیا باید تقریباً ۵۵ جزیرهٔ این مجمع‌الجزایر را پس بدهد.
پایگاه دیه‌گو گارسیا در طول جنگ سرد از اهمیت استراتژیک مهمی برخوردار شد، زیرا نیروی دریایی شوروی در حال گسترش نفوذ خود در اقیانوس هند بود.
به‌دنبال انقلاب بهمن ۵۷ در ایران، ایالات متحده پایگاه را برای پهلو گرفتن کشتی‌های جنگی و بمب‌افکن‌های سنگین توسعه داد.
آمریکا در سال‌های اخیر از پایگاه دیه‌گو گارسیا برای بمباران اهداف حوثی‌ها در یمن در سال‌های ۲۰۲۵-۲۰۲۴، اعزام کمک‌های بشردوستانه به غزه و حملات به اهداف طالبان و القاعده در افغانستان در سال ۲۰۰۱ استفاده کرده است.
بیشتر در این باره: موریس: در صورت بازگرداندن مجمع‌الجزایر چاگوس، مانع نفوذ ایران و چین می‌شویم بیشتر در این باره: آیا تبعیدگاه رضا شاه برای ایران اهمیت استراتژیک پیدا کرده است؟